Waarom wordt het sterrenbeeld Ram in het Engels “Aries” genoemd?
Het sterrenbeeld dat wij in het Nederlands kennen als “Ram” wordt in het Engels “Aries” genoemd. Deze naam komt niet zomaar uit de lucht vallen; hij heeft historische, etymologische en culturele wortels die diep verankerd zijn in de westerse astrologie en oudheidkunde. In dit artikel duiken we diep in de oorsprong van deze naam om te begrijpen waarom “Aries” de Engelse benaming is voor dit prominente sterrenbeeld.
1. Historische Oorsprong
De westerse astrologie, zoals we die vandaag kennen, vindt haar oorsprong in het oude Mesopotamië. De Babyloniërs waren enkele van de eerste mensen die de hemel systematisch bestudeerden en sterrenbeelden identificeerden. Echter, de naam “Aries” zoals we die nu kennen, komt uit het Latijn. Het Romeinse rijk, dat veel van de kennis van de Babyloniërs overnam en verder ontwikkelde, gebruikte het woord “Aries” om naar het sterrenbeeld van de ram te verwijzen.
2. Etymologie
Het Latijnse woord “Aries” betekent letterlijk “ram”. Als we de etymologie van het woord traceren, kunnen we het verbinden met oudere Indo-Europese wortels die verwijzen naar “ram” of “mannelijk schaap”. Het is dus niet verrassend dat dit woord in het Latijn werd gebruikt om het sterrenbeeld te beschrijven dat de vorm heeft van een ram.
3. Culturele Invloeden
In de Griekse mythologie is er een verhaal over een gouden ram genaamd Chrysomallus. Deze ram speelde een cruciale rol in de mythe van Phrixus en Helle. Chrysomallus hielp de twee kinderen ontsnappen aan een zekere dood en vloog hen naar veiligheid, hoewel Helle onderweg viel en verdronk in de zee, die sindsdien de Hellespont wordt genoemd. Phrixus offerde de ram aan Zeus en hing zijn gouden vacht op in een heilige grot. Deze vacht werd bekend als het Gulden Vlies, een symbool van autoriteit en koningschap.
Het is interessant op te merken dat in de Griekse astrologie het sterrenbeeld van de ram ook geassocieerd werd met de gouden ram Chrysomallus. Dit verhaal heeft de beeldvorming rond het sterrenbeeld versterkt en heeft bijgedragen aan de populariteit en erkenning ervan in de westerse cultuur.
4. Overgang naar het Engels
Toen de Romeinen Groot-Brittannië veroverden, brachten ze hun cultuur, taal en kennis, waaronder astrologie, met zich mee. De Latijnse term “Aries” werd zo geïntroduceerd in de Engelse taal en cultuur. Hoewel veel Latijnse woorden in de loop der tijd in het Engels zijn veranderd of aangepast, is “Aries” grotendeels ongewijzigd gebleven.
In het Nederlands gebruiken we de term “Ram” in plaats van “Aries” voor het betreffende sterrenbeeld, ondanks dat beide termen hun oorsprong vinden in de oudheid. Er zijn verschillende redenen waarom het Nederlands, net als veel andere talen, zijn eigen unieke term heeft ontwikkeld voor dit sterrenbeeld:
- Germaanse invloeden: De Nederlandse taal heeft zijn wortels in de Germaanse talen. Hoewel de Romeinen een significante invloed hadden op veel delen van Europa, inclusief sommige Germaanse stammen, bleef de kern van de Germaanse talen behouden. Dit betekent dat veel termen, waaronder die in de astrologie, hun oorspronkelijke Germaanse vorm behielden of werden vertaald vanuit het Latijn naar iets dat meer in lijn was met Germaanse begrippen en klanken.
- Directe vertaling: Het woord “Ram” is simpelweg de Nederlandse vertaling van het dier dat wordt afgebeeld in het sterrenbeeld. In plaats van de Latijnse term te adopteren, koos het Nederlands voor een directe en begrijpelijke benaming.
- Culturele en taalkundige evolutie: Talen evolueren voortdurend. Zelfs als een term oorspronkelijk in een taal wordt geïntroduceerd, kan deze in de loop der tijd veranderen of worden vervangen door een term die als meer ‘eigen’ wordt beschouwd.
- Minder Romeinse invloed: Hoewel de Romeinen een aanzienlijke invloed hadden op het huidige Nederland (toen bekend als het gebied van de Bataven), was hun invloed minder dominant dan in sommige andere regio’s, zoals het huidige Engeland. Hierdoor zijn sommige Latijnse termen wellicht minder diep verankerd in de Nederlandse taal.
- Behoud van eigenheid: Talen hebben de neiging hun eigenheid te behouden, vooral op gebieden die cultureel of spiritueel van belang zijn. Astrologie, met zijn diepe wortels en betekenis, is zo’n gebied waarop een taal zijn eigen unieke termen en interpretaties kan behouden.
Samenvattend, hoewel “Aries” en “Ram” beide verwijzen naar hetzelfde sterrenbeeld, weerspiegelt de keuze van de term de unieke geschiedenis, invloeden en evolutie van de Nederlandse taal. Het gebruik van “Ram” in plaats van “Aries” is een voorbeeld van hoe talen zich aanpassen en ontwikkelen op basis van een combinatie van externe invloeden en interne evoluties.